Ticaret Bakan Yardımcısı Mahmut Gürcan, 2023’te Türkiye’nin dünya buğday unu ihracatındaki payının 1,47 milyar dolarla yüzde 21,2 olduğunu belirterek, “2024 yılında gerçekleştirilen 1,16 milyar dolarlık buğday unu ihracatı en çok Irak, ardından Suriye, Somali, Cibuti ve Venezuela’ya yapılmıştır.” dedi.
Gürcan, Serik ilçesi Belek Turizm Merkezinde “Sürdürülebilir Gelecek: İklim, Su, Tarım” ana temasıyla düzenlenen “19. Uluslararası Kongre ve Sergisi”nin açılışında yaptığı konuşmada, Türkiye’nin artan nüfusa karşın, tarımsal dış ticarette fazla veren, birçok gıda ürününde iç tüketimi yerli üretimle karşılayan bir ülke olduğunu söyledi.
Tarım ve gıda sanayi ürünleri ihracatının toplam ihracat içindeki payının geçen yıl yüzde 12,4 olarak gerçekleştiğine dikkati çeken Gürcan, “Bu verilere buğday unu ihracatı özelinde baktığımızda, 2023’te 6,96 milyar dolarlık dünya buğday unu ihracatında Türkiye’nin payı 1,47 milyar dolarla yüzde 21,2’dir. 2024 yılında gerçekleştirilen 1,16 milyar dolarlık buğday unu ihracatı en çok Irak, ardından Suriye, Somali, Cibuti ve Venezuela’ya yapılmıştır.” ifadelerini kullandı.
Gürcan, Bakanlık olarak piyasa bozucu ve tüketiciyi yanıltıcı davranışlara yönelik gerekli tedbirleri almaya devam ettiklerini de belirterek, bu çerçevede çeşitli sektörlere ilişkin fahiş fiyat artışı ve stokçuluk faaliyetleri kapsamında, 81 ilde yoğun denetim faaliyetleri gerçekleştirdiklerini aktardı.
“Üretim planlamasında amacımız verimi artırmak”
Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Ahmet Bağcı da iklim değişikliğinin tarım sektörünü ciddi şekilde etkilediğini söyledi.
Son 50 yılda doğal afetlerde 5 kat artış gerçekleştiğine dikkati çeken Bağcı, bu afetlerin en çok tarım sektörünü etkilediğini vurguladı.
Bağcı, sektörde arz talep konusunu dikkate alarak üretim planlamasını başlattıklarına işaret ederek, “Üretim planlamasında amacımız, özellikle fiyat hareketliliğini stabilize etmek ve üretimde istikrarı ve verimi artırmak. Üretim planlamasının en önemli saç ayaklarından birisi tarımsal destekler. Tarımsal destekleri de bu kapsamda revize ettik. Bu kapsamda tarım sayım sürecini de başlattık. Bu sürecin neticesinde çıkan rakamlar politikalarımızı besleyecektir.” şeklinde konuştu.
“Dünya ihracat lideri olarak kapattık”
Türkiye Un Sanayicileri Federasyonu (TUSAF) Yönetim Kurulu Başkanı Haluk Tezcan ise 2024 yılının, global ölçekte yaşanan mali dalgalanmaların yanında, iklim değişikliği, doğal afetler, savaşlar, enerji kaynaklarında yaşanan sıkıntılar ve ticaretin bel kemiği olan lojistikte yaşanan problemlerle geçtiğini söyledi.
2024 sezonunu Türkiye’de bir önceki yıla göre yüzde 5,5 azalma ile 20 milyon ton buğday üretimi gerçekleştirerek kapattıklarını belirten Tezcan, “İç piyasada ürün arzını sorunsuz bir şekilde gerçekleştirdik. Son 10 yıldır olduğu gibi 2024 yılında da 3 milyon tonun üzerinde bir ihracat rakamıyla 1,5 milyar dolara yakın gelir elde ederek, sezonu dünya ihracat lideri olarak kapatmayı başardık.” diye konuştu.
“1 milyar 300 milyon ton gıda israf ediliyor”
TUSAF Başkanı Tezcan, Haziran 2024 tarihinde TMO müdahale alım fiyatlarıyla birlikte yürürlüğe konan dış ticaret tedbirleri kapsamında 15 Ekim 2024 tarihine kadar yasaklanan ve yıl sonuna kadar kısıtlı olarak devam eden buğday ithalatının bir önceki yıla göre öngörülen 4 milyon ton barajına ulaşmalarını zorlaştırdığını söyledi.
Tezcan, bunun ocak ayı itibariyle bir önceki yıla göre yüzde 30’un üzerinde bir gerilemeye sebep olduğunu ifade etti.
Nüfusun her yıl kayda değer oranda arttığı günümüzde bilinçsiz tüketim anlayışının gıda israf ve kaybını korkunç seviyelere çıkardığını anlatan Tezcan, dünyada 1 milyar 300 milyon ton gıdanın israf edildiğini kaydetti.
Gıda arz güvenliğinin dünyayı tehdit eden en büyük tehlikelerden biri olduğu bu günlerde ülkece sağlam stoklara sahip olmanın ne kadar önemli olduğunu bir kez daha iyi anladıklarına işaret eden Tezcan, “Türkiye dünyanın un ambarı olmayı gururla sürdürüyor. Türk ununun güvenilirliğinin altını çizerken aynı zamanda düşük gelir gruplarının da güvenli gıdaya erişiminde kilit bir rol üstleniyoruz.” dedi.
Tezcan, 2025 sezonunda da ana hedeflerinin, tüketiciyi korumak, sektörde adil rekabetin sağlanması, güvenli ve güvenilir gıda tedariki olacağını kaydetti.
“Dünya un ihracatında lider olan bir ülkeyiz”
Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürü Ahmet Güldal ise iklim değişikliği, su kaynaklarının azalması ve doğal kaynakların tükenmesi gibi faktörlerin en çok tarım sektörünü etkilediğini ifade etti.
Küresel gıda talebindeki artış ve iklim değişikliğinin tarım sektörünü her zamankinden çok daha fazla stratejik bir konuma taşıdığını belirten Güldal, Türkiye’nin dünya un ihracatında lider olduğunu dile getirdi.
Konuşmaların ardından TUSAF Başkanı Haluk Tezcan, bakan yardımcılarına plaket takdim etti.
Etkinlik, 16 Şubat’ta sona erecek.
