Köşede tozlanan eski bir dizüstü bilgisayarınız mı var? Artık onu yeniden değerlendirme zamanı. Performansı eskisi kadar güçlü olmasa da, hâlâ işe yarayacak kadar gücü vardır. Cihazınız açılıyor ve çalışıyorsa, kullanılabilir demektir.
Aşağıdaki fikirler, eski bir laptopu değerlendirmek için ilham verici örnekler sunuyor. İster kişisel bir güvenlik sistemi kurmak, ister nostaljik bir oyun istasyonu hazırlamak, isterse birine öğretici bir hediye vermek isteyin — bu fikirlerle bilgisayarınıza yeniden hayat kazandırabilirsiniz.
Eski bir cihazı yeniden kullanmak, yalnızca tasarruf etmek anlamına gelmez; aynı zamanda elektronik atık miktarını da azaltır. Yani, bilgisayarınızı bir garaj satışında satmayı düşünmeden önce, aşağıdaki önerilere bir göz atın. Belki de düşündüğünüzden daha çok işe yarayabilir.
1. Güvenlik sistemi kurun
Birçok eski dizüstü bilgisayar yerleşik bir web kamerasına sahiptir. Yoksa da uygun fiyatlı bir kamera edinmek oldukça kolay. Bu sayede bilgisayarınızı ev, ofis veya küçük işletmeniz için bir güvenlik istasyonuna dönüştürebilirsiniz.
Agent DVR, bu amaçla kullanılabilecek en iyi ücretsiz yazılımlardan biri. Windows, Linux ve macOS üzerinde çalışan açık kaynaklı bu yazılım, uzaktan erişim, video kaydı ve akıllı ev sistemleriyle entegrasyon gibi birçok özelliği destekliyor.
Alternatif olarak ZoneMinder (ücretsiz) veya Blue Iris (ücretli) gibi seçenekler de mevcut. Her üçü de canlı görüntülere internet üzerinden erişim imkânı sunuyor. Böylece nerede olursanız olun, gözünüz arkada kalmaz.
2. Retro oyun makinesi yapın
Bir dönemin efsane oyunlarını hatırlıyor musunuz? Oyun kasetleri, arcade salonları, pizzacı köşelerindeki makineler… Eski laptoplar, bu nostaljiyi yaşatmak için ideal.
Bugün birçok ücretsiz emülatör (örneğin RetroArch) sayesinde, klasik oyunları bilgisayarınızda çalıştırabilirsiniz. RetroArch, Windows, Mac ve Linux üzerinde çalışan açık kaynaklı bir platform ve geniş bir kullanıcı topluluğu tarafından destekleniyor.
Bir adım öteye geçmek isterseniz, bilgisayarınıza bir PS5, Xbox ya da Switch kolu bağlayarak oyun keyfini artırabilirsiniz. Böylece eski cihazınız, yepyeni bir eğlence merkezine dönüşür.
3. Eğitim aracı olarak kullanın
Artık günlük işlerde kullanmadığınız bir laptop, deney yapmak ve öğrenmek için mükemmel bir araçtır. Özellikle çocuklara teknolojiye dair temel bilgileri öğretmek için harika bir fırsat sunar.
Cihazı söküp takmayı öğretmek, çocukların el becerilerini ve problem çözme yeteneklerini geliştirebilir. Ayrıca Scratch (MIT) veya Kodable gibi platformlarla çocuklara kodlama öğretmek için de kullanabilirsiniz.
Yalnızca çocuklar için değil — siz de eski bilgisayarınızı yeni şeyler öğrenmek için kullanabilirsiniz. Örneğin Ubuntu Linux kurup farklı işletim sistemleriyle deney yapabilir veya Google’ın çevrimiçi kodlama araçlarını keşfedebilirsiniz. Böylece hem pratik yapar hem de ana bilgisayarınıza zarar verme endişesi olmadan yeni beceriler kazanırsınız.
4. Gizlilik odaklı bir bilgisayar yaratın
İnternet ortamında gizlilik her geçen gün daha da zorlaşıyor. Bu nedenle yalnızca güvenli ve anonim gezinti için kullanabileceğiniz özel bir laptop oluşturmak oldukça faydalı olabilir.
Tails adlı işletim sistemi, Tor Project tarafından geliştirilmiş ve tamamen gizlilik odaklıdır. Cihaz her açıldığında sıfırdan başlar ve oturum kapandığında tüm verileri siler. Böylece geride hiçbir iz bırakmaz.
İsterseniz belirli dosyalar için kalıcı depolama da etkinleştirebilirsiniz.
Tails; Windows, macOS ve Linux üzerinde çalışır. Ancak 10 yıldan eski, 32-bit veya Apple M serisi işlemcili cihazlarda desteklenmez. Sistem, Tor tarayıcısı, parola yöneticisi ve ofis uygulamaları gibi araçlarla birlikte gelir.
5. İhtiyaç sahiplerine bağışlayın
Eğer tüm bu fikirler size uygun değilse, eski laptopunuzu bağışlamayı düşünebilirsiniz. Böylece hem birine yardımcı olur hem de cihazınızı değerlendirirsiniz.
Computers with Causes, eski bilgisayar bağışlarını kabul eden güvenilir bir sivil toplum kuruluşudur. Donanımlar, askerî gazilere eğitim desteği sağlamaktan okullarda bilgisayar laboratuvarı kurmaya kadar birçok amaçla yeniden kullanılıyor. Alternatif olarak Digitunity veya Compudopt gibi kuruluşlara da başvurabilirsiniz.
Dilerseniz çevrimiçi bağış yerine çevrenizdeki birine de destek olabilirsiniz. Örneğin, lise çağındaki bir öğrenciye ya da iş arayan bir akrabanıza verebilir, hatta cihazı güvenlik sistemi olarak düzenleyip bir hayvan barınağına hediye edebilirsiniz.
